Η κλιματική αλλαγή εκδηλώνεται με την αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας, τις αλλαγές στην βροχόπτωση και τη παρουσία ακραίων καιρικών γεγονότων. Σύμφωνα με έρευνες ειδικά για την Ελλάδα προβλέπεται ότι μέχρι το 2050 θα υπάρξει αύξηση των θέρμων ημέρων, μείωση των βροχοπτώσεων, ενώ υψηλός εκτιμάται ο κίνδυνος δασικών πυρκαγιών και εντόνων καιρικών φαινομένων. Αυτά με τη σειρά τους, φέρουν επιπτώσεις στα υποκείμενα οικοσυστήματα και στις κοινωνίες εμποδίζοντας τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης. Ήδη η Ευρώπη, αλλά κι άλλα έθνη-μέλη του ΟΗΕ, έχουν δεσμευτεί στην εφαρμογή πολίτικων προσαρμογής και μετριασμού της κλιματικής αλλαγής.
Τα μεγάλα αστικά κέντρα της Ευρώπης και κατά επέκταση της Ελλάδας συγκεντρώνουν την πλειοψηφία του πληθυσμού τους και επηρεάζονται με ποικίλους τρόπους από την κλιματική αλλαγή. Ιδιαίτερη σημασία για τις αστικές περιοχές έχει η αύξηση της συχνότητας και της έντασης των καυσώνων. Λόγω των αλλαγών στην κάλυψη γης στις πόλεις επηρεάζονται οι ροές θερμότητας, ενώ τα πολεοδομικά χαρακτηριστικά μιας αστικής περιοχής, οι ανθρωπογενείς πήγες θερμότητας συνδυαστικά με άλλους παράγοντες τείνουν στην επιπλέον αύξηση της θερμοκρασίας εντός του αστικού ιστού. Με τον τρόπο αυτό επιβαρύνεται περισσότερο το θερμικό περιβάλλον και επηρεάζεται άμεσα τη θερμική άνεση των πολίτων σε αυτό και αυξάνοντας ταυτόχρονα τις ενεργειακές απαιτήσεις για τη ψύξη των κτηρίων. Επιπρόσθετα η ετερογένεια στον αστικό σχεδιασμό δημιουργεί διαφορετικές κλιματικές συνθήκες μεταξύ των πόλεων αλλά και εντός της ιδίας πόλης, γεγονός που οδηγεί σε διαφορετικές αποκρίσεις του αστικού περιβάλλοντος σε τυχόν αλλαγές.
Τα παραπάνω καθιστούν αναγκαία την εκτίμηση της τρωτότητας των αστικών περιοχών από κίνδυνους που σχετίζονται με τη κλιματική αλλαγή αλλά και το σχεδιασμό μέτρων προσαρμογής σε αυτή. Όσον αφορά την επιβάρυνση του θερμικού περιβάλλοντος μερικά παραδείγματα αποδοτικών πρακτικών είναι η αύξηση των πράσινων χώρων της πόλης, η χρήση ψυχρών υλικών, δηλαδή υλικών που ανακλούν μεγαλύτερο μέρος της ηλιακής ακτινοβολίας και η βελτιστοποίηση της ενεργειακής απόδοσης των κτηρίων. Φυσικά, τα μετρά προσαρμογής μιας αστικής περιοχής στη κλιματική αλλαγή θα πρέπει να αξιολογούνται ως προς την απόδοση τους όχι μόνο για τη παρούσα αλλά και για μελλοντικές κλιματικές περιόδους με διαφορετικές επικρατούσες κλιματικές συνθήκες.
Leave a Comment