Σύμφωνα με το Copernicus Climate Change Service της Ευρωπαϊκής Ένωσής (C3S), ο Μάιος του 2025 αναδείχθηκε ως ο δεύτερος θερμότερος Μάιος που έχει καταγραφεί παγκοσμίως, με τη μέση θερμοκρασία επιφάνειας να υπερβαίνει κατά 1,4 °C τα προβιομηχανικά επίπεδα (1850–1900). Πιο συγκεκριμένα, η παγκόσμια μέση θερμοκρασία αέρα κοντά στην επιφάνεια έφτασε στους 15,79 °C, δηλαδή 0,53 °C πάνω από το μέσο όρο 1991–2020 και μόλις 0,12 °C κάτω από το ρεκόρ του 2024. Η άνοδος αυτή τοποθετείται στο ιστορικό πλαίσιο που ανέφερε πως 21 από τους τελευταίους 22 μήνες ξεπέρασαν το όριο των 1,5 °C συγκριτικά με την προ-βιομηχανική εποχή, γεγονός που δείχνει ένα σταθερό, ανησυχητικό θερμικό μοντέλο .
Παράλληλα με τις υψηλές θερμοκρασίες, η βορειοδυτική Ευρώπη κατέγραψε ασυνήθιστα υψηλή ξηρασία τον Μάιο του 2025, με κρίσιμες περιοχές να περιλαμβάνουν το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γερμανία, τη Σκανδιναβική ζώνη, την Ισπανία και την Ιταλία. Οι παρατεταμένες ξηρές συνθήκες φαίνεται να είναι υπαίτιες για την καταγραφή της χαμηλότερης τιμής ανοιξιάτικης παροχής ποταμών στην Ευρώπη από την έναρξη των σχετικών καταγραφών το 1992, σύμφωνα με τα δεδομένα του Copernicus. Οι ανωμαλίες αυτές σχετικά με τη βροχόπτωση, την ξηρασία εδάφους και τη ροή των ποταμών έχουν αρχίσει ήδη να επηρεάζουν την αγροτική παραγωγη. Στο πλαίσιο αυτό εντείνονται οι ανησυχίες για την επισιτιστική ασφάλεια, τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την ενεργειακή επάρκεια, ιδίως σε ό,τι αφορά την υδροηλεκτρική παραγωγή.
Ταυτόχρονα, οι ωκεανοί κατέγραψαν εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες επιφανείας (Sea Surface Temperature – SST). Ο Μάιος του 2025 παρουσίασε τη δεύτερη υψηλότερη μέση παγκόσμια τιμή SST για τον μήνα, φτάνοντας τους 20,79 °C , αύξηση δηλαδή κατά 0,14 °C σε σύγκριση με το ρεκόρ του 2024. Οι θαλάσσιοι καύσωνες (marine heatwaves) προκαλούν σοβαρές ανησυχίες, καθώς επηρεάζουν τις ωκεάνιες ροές, απειλούν τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και διαταράσσουν την τροφική αλυσίδα.
Η παρατεταμένη υπέρβαση του ορίου του +1,5 °C σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή αποτελεί ηχηρή υπενθύμιση της συνέχισης της παγκόσμιας θέρμανσης. Όπως δήλωσε ο Carlo Buontempo, διευθυντής του Copernicus Climate Change Service (C3S) της ECMWF, «ο Μάιος 2025 διακόπτει μια άνευ προηγουμένου ακολουθία μηνών με θερμοκρασίες άνω του 1,5°C. Αν και αυτό μπορεί να προσφέρει μια προσωρινή ανάσα για τον πλανήτη, αναμένεται ότι αυτό το όριο θα ξεπεραστεί ξανά στο εγγύς μέλλον, λόγω της συνεχιζόμενης υπερθέρμανσης του κλιματικού συστήματος». Η ερευνήτρια Sarah Kew από το Βασιλικό Μετεωρολογικό Ινστιτούτο της Ολλανδίας, σημειώνει ότι ακόμη και χώρες με ψυχρότερα κλίματα καταγράφουν πλέον πρωτοφανή θερμοκρασιακά ρεκόρ.
Η ανάγκη για άμεση, συντονισμένη δράση είναι επιτακτική. Απαιτείται ενίσχυση των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για ακραία καιρικά φαινόμενα και ξηρασίες, καθώς και υιοθέτηση ολοκληρωμένων στρατηγικών που θα συνδυάζουν τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με την ενίσχυση της κοινωνικής και περιβαλλοντικής ανθεκτικότητας. Η διεθνής συνεργασία αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη συγκράτηση της υπερθέρμανσης και την προστασία των φυσικών πόρων. Αν και η υπέρβαση του ορίου του +1,5°C δεν σημαίνει αυτομάτως την αποτυχία του στόχου της Συμφωνίας των Παρισίων (ο οποίος βασίζεται σε πολυετές μέσο όρο) η διαρκής αυτή τάση δείχνει ότι η κλιματική κρίση εντείνεται και απαιτεί άμεση πολιτική και κοινωνική ανταπόκριση.
Leave a Comment