Ο τυφώνας Melissa έπληξε την Τζαμάικα την Τρίτη 28 Οκτωβρίου 2025 και καταγράφηκε ως ο ισχυρότερος κυκλώνας που έχει επηρεάσει την ευρύτερη περιοχή της Καραϊβικής από το 1851, χρονιά που ξεκίνησαν οι επίσημες μετεωρολογικές καταγραφές. Σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Τυφώνων (National Hurricane Center – NOAA, 2025), ο Melissa έφτασε μέγιστους ανέμους 280 km/h, γεγονός που τον κατατάσσει στην κατηγορία 5 της κλίμακας Saffir–Simpson — της διεθνώς αναγνωρισμένης κλίμακας μέτρησης της έντασης των τροπικών κυκλώνων, η οποία αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1970. Ο Melissa ανήκει πλέον στις σπάνιες περιπτώσεις τυφώνων που ενισχύονται με εκρηκτική ταχύτητα, φαινόμενο γνωστό ως «Ταχεία Ενίσχυση» (Rapid Intensification).
Η εξαιρετικά απότομη ενίσχυση του Melissa φαίνεται να αποτελεί σύμπτωμα μιας ευρύτερης κλιματικής πραγματικότητας: της ταχείας θέρμανσης των ωκεανών. Όπως αναφέρει σε σχετικό δημοσίευμά της η εφημερίδα «The Guardian», κατά τη διάρκεια της ενίσχυσης ο τυφώνας κινήθηκε πάνω από θαλάσσια ύδατα που ήταν κατά 1,4°C θερμότερα από τον μέσο όρο, συνθήκες που, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, συνδέονται άμεσα με την ανθρωπογενή κλιματική κρίση.
Ο Melissa ήταν ήδη ο τέταρτος κυκλώνας της φετινής περιόδου στον Ατλαντικό που παρουσίασε τόσο ραγδαία ενίσχυση , ένα στατιστικό στοιχείο που, σύμφωνα με τους ερευνητές, επιβεβαιώνει την αυξανόμενη συσχέτιση ανάμεσα στην υπερθέρμανση των ωκεανών και την ένταση των τροπικών κυκλώνων.
Σύμφωνα με ενημέρωση της NOAA (29 Οκτωβρίου 2025), ο τυφώνας Melissa βρισκόταν στην Κούβα, έχοντας φτάσει στην ξηρά ως κατηγορία 3, με μέγιστους ανέμους 195 km/h, ενώ κινείται βορειοδυτικά πάνω από την Καραϊβική Θάλασσα και αναμένεται να κατευθυνθεί προς τις Μπαχάμες, με σταδιακή εξασθένηση, αλλά εξακολουθεί να παραμένει ιδιαίτερα επικίνδυνος λόγω των ισχυρών ανέμων και των έντονων βροχοπτώσεων.
Ο τυφώνας Melissa αποτελεί σύμβολο της νέας γενιάς κυκλώνων, βραδύτερων (που παραμένουν για περισσότερες ώρες πάνω από την ίδια περιοχή, προκαλώντας εκτεταμένες πλημμύρες), εντονότερων και πιο απρόβλεπτων. Τα δεδομένα δείχνουν ότι τα ακραία αυτά φαινόμενα δεν είναι πια μεμονωμένα, αλλά εντάσσονται σε μια μακροπρόθεσμη αλλαγή των ατμοσφαιρικών προτύπων. Οι επιστήμονες της NOAA τονίζουν ότι η πρόκληση των επόμενων ετών δεν είναι μόνο η πρόγνωση, αλλά η προσαρμογή των κοινωνιών και των υποδομών σε φαινόμενα που ξεπερνούν τις σχεδιαστικές αντοχές του παρελθόντος.
[1] Θερμοκρασία επιφάνειας της θάλασσας (Sea Surface Temperature – SST): είναι η θερμοκρασία του ανώτερου στρώματος του ωκεανού, συνήθως των πρώτων λίγων δεκάδων εκατοστών του νερού. Αποτελεί βασικό δείκτη του παγκόσμιου κλίματος, καθώς επηρεάζει την εξάτμιση, τη ροή ενέργειας μεταξύ ωκεανού και ατμόσφαιρας και την ένταση των τροπικών κυκλώνων
[2] Wind Shear (Διάτμηση του ανέμου): Ο όρος αναφέρεται στη μεταβολή της ταχύτητας ή/και της διεύθυνσης του ανέμου με το ύψος στην ατμόσφαιρα. Όταν η διάτμηση είναι ισχυρή, οι άνεμοι σε διαφορετικά επίπεδα κινούνται προς διαφορετικές κατευθύνσεις ή με πολύ διαφορετικές ταχύτητες, γεγονός που αποδιοργανώνει τη δομή ενός τροπικού κυκλώνα και εμποδίζει την ανάπτυξή του. Αντίθετα, όταν η διάτμηση είναι χαμηλή, επιτρέπει στον θερμό, υγρό αέρα να ανυψώνεται κατακόρυφα και να ενισχύει τη σύγκλιση και την κυκλωνική περιστροφή, δημιουργώντας συνθήκες ευνοϊκές για την ενίσχυση του τυφώνα.
Πηγή:
- The Guardian (2025). Hurricane Melissa: A visual guide to the strongest storm to hit Jamaica in almost two centuries
- The Guardian (2025). Hurricane Melissa shows how warming oceans are supercharging tropical storms
- NOAA National Hurricane Center (NHC) (2025). Advisory Archive for Hurricane Melissa.
Leave a Comment