Έκλεισε η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή ( COP28) με μια συμφωνία που χαρακτηρίστηκε ως η αρχή τους τέλους της εποχής των ορυκτών καυσίμων.
Ύστερα από πολλές αντιδράσεις και διαπραγματεύσεις, καθώς το πρώτο προσχέδιο της συμφωνίας που δημοσιεύθηκε από την προεδρία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων τόνιζε την ανάγκη μείωσης των εκπομπών, αλλά δεν έκανε λόγο για τη πλήρη κατάργηση των ορυκτών καυσίμων, η τελική πρόταση δημοσιεύτηκε την Τετάρτη 13/12/2023. Οι 200 περίπου χώρες που συμμετείχαν στο COP28 ενέκριναν μια συμφωνία που για πρώτη φορά ζητά την οριστική απομάκρυνση των ορυκτών καυσίμων από όλα τα έθνη παγκοσμίως με στόχο την αποφυγή των καταστρεπτικών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Στο κείμενο της συμφωνίας ενδεικτικά αναφέρεται η «μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα στα ενεργειακά συστήματα, με δίκαιο, εύρυθμο και ισότιμο τρόπο, επιταχύνοντας τη δράση σε αυτή την κρίσιμη δεκαετία, ώστε να επιτευχθούν μηδενικές εκπομπές έως το 2050 όπως ζητούν οι επιστήμονες». Παρόλα αυτά περισσότερες από 130 χώρες, καθώς και επιστήμονες και ομάδες της κοινωνίας πολιτών έκριναν τη συμφωνία ως έναν αναγκαίο συμβιβασμό, αφού δεν περιλάμβανε ουσιαστική δέσμευση για τη σταδιακή μείωση και κατάργηση των ορυκτών καυσίμων.
Ο πρόεδρος της Διάσκεψης, Αλ Τζαμπέρ, στην ομιλία του δήλωσε ότι πρόκειται για «μια ιστορική δέσμευση» που πραγματοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του θερμότερου έτους και αποτελεί μια απάντηση, «ένα ισχυρό σχέδιο δράσης για να κρατήσουμε τον 1,5 ο C σε απόσταση αναπνοής», τιμή όριο που προβλέπει η Συμφωνία του Παρισιού. Η επίτευξη της συμφωνίας δεν αντιμετωπίστηκε με τον ίδιο ενθουσιασμό από όλες τις χώρες. Πιο συγκεκριμένα, οι Νότιες χώρες χαρακτηριστικά τόνισαν ότι το κείμενο δεν αναφέρει επαρκώς όσα απαιτούνται για τη μείωση των εκπομπών, καθώς ούτε και για την προβλεπόμενη χρηματοδότηση των ευάλωτων εθνών προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα επερχόμενα ακραία καιρικά φαινόμενα. Επιπλέον, πολλοί από τους συμμάχους της κλιματικής δικαιοσύνης υποστήριξαν ότι το κείμενο της συμφωνίας φαίνεται να κατευνάζει τα συμφέροντα των ορυκτών καυσίμων.
Τα βασικά σημεία της συμφωνίας είναι:
- Αναγνωρίζεται ότι για την επίτευξη του στόχου του 1,5 βαθμού Κελσίου απαιτείται μείωση των εκπομπών κατά 43% έως το 2030 και κατά 60% έως το 2035 σε σχέση με τα επίπεδα του 2019.
- Τίθεται στόχος για τριπλασιασμό των παγκόσμιων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως το 2030.
- Απορρίπτεται η δήλωση που φέρει τις παγκόσμιες εκπομπές να κορυφώνονται έως το 2025.
- Εξομαλύνονται οι διαφορές με τα συμφέροντα των ορυκτών καυσίμων, καθώς στο κείμενο γίνεται αναφορά περί «μεταβατικών καυσίμων» και της «δέσμευσης, χρήσης και αποθήκευσης άνθρακα».
- Αναγνωρίζεται η ανάγκη για χρηματοδότηση των ευάλωτων εθνών σε θέματα προσαρμογής και αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, αν και ακόμα παραμένουν σημαντικά βήματα να γίνουν στον τομέα.
Η τεταμένη περίοδος των ημερών πριν τη συμφωνία αντικατοπτρίζει στην ουσία τα δυο ρεύματα που επηρέασαν τη σύνταξη της τελικής συμφωνίας. Πολλές ανεπτυγμένες χώρες σε συμμαχία με μικρότερες, πιο ευάλωτες χώρες, διεκδικούσαν σταδιακή κατάργηση του άνθρακα και των ορυκτών καυσίμων, ενώ άλλες όπως η Σαουδική Αραβία διαφώνησαν στην συμπερίληψη οποιαδήποτε αναφοράς για την παραγωγή και την κατανάλωση ορυκτών καυσίμων στο κείμενο της συμφωνίας. Τελικά, το κείμενο της συμφωνίας αφήνει πολλά περιθώρια ερμηνείας και η ευθύνη μεταφέρεται στις επιμέρους χώρες για την υλοποίηση πιο φιλόδοξων στόχων μέσων την εθνικών πολιτικών που θα εφαρμόσουν.
Πηγή:https://www.unep.org/news-and-stories/news/spotlight-climate-action
Leave a Comment