Καθώς οι παγκόσμιες θερμοκρασίες συνεχίζουν να αυξάνονται, οι πόλεις θερμαίνονται με διπλάσιο ρυθμό σε σχέση με τον υπόλοιπο πλανήτη. Το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει περισσότερο από ποτέ τη σημασία του Οδηγού για τη Βιώσιμη Ψύξη στις Πόλεις, « Beating the Heat», που δημοσιεύθηκε από το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος του ΟΗΕ. Ο οδηγός αυτός δεν περιορίζεται μόνο στη διάγνωση του προβλήματος, αλλά προτείνει και έναν εμπνευσμένο και ρεαλιστικό δρόμο αντιμετώπισης της κρίσης.
Οι επιπτώσεις του καύσωνα στα αστικά κέντρα είναι πλέον αδιαμφισβήτητες. Πίεση στα ενεργειακά δίκτυα, κινδύνους για την υγεία και τις ζωές των πολιτών είναι κάποιες από αυτές καθώς και άλλες σοβαρές κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις είναι πιθανόν να εκδηλώνονται με την επιδείνωση των καυσώνων στο μέλλον. Ο οδηγός δεν αφορά μόνο τις τοπικές αρχές και τους πολεοδόμους, αλλά ολόκληρη την τοπική κοινότητα, αφού απαιτείται συλλογική δράση προκειμένου να διαμορφωθούν ανθεκτικές και δίκαιες πολιτικές ψύξης που θα προστατεύουν τον αστικό πληθυσμό, θα μειώνουν τις εκπομπές και θα κάνουν τις πόλεις πιο βιώσιμες για όλους.
Ο οδηγός εστιάζει στα παρακάτω βασικά σημεία:
- Οι πόλεις βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της θερμικής κρίσης
Οι αστικές περιοχές βιώνουν εντονότερα την κλιματική αλλαγή. Το φαινόμενο της αστικής θερμικής νησίδας, το φαινόμενο δηλαδή κατά το οποίο οι αστικές περιοχές εμφανίζουν υψηλότερες θερμοκρασίες από τις γύρω περιαστικές ή αγροτικές περιοχές, επιδεινώνει τη θερμική άνεση και τις υψηλές θερμοκρασίες εντός του αστικού ιστού, πλήττοντας την υγεία, την παραγωγικότητα και την κοινωνική ισότητα. - Η βιώσιμη ψύξη είναι ένα συστημικό πρόβλημα
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η λύση και η αντιμετώπιση των επιπτώσεων των καυσώνων στις πόλεις δεν προέρχεται από ένα μόνο κλάδο και δεν είναι μοναδική. Απαιτείται ολιστική προσέγγιση που ενσωματώνει τον πολεοδομικό σχεδιασμό, την αρχιτεκτονική, την τεχνολογία και τη συμμετοχή των τοπικών κοινοτήτων. - Οι δροσερές πόλεις ωφελούν τον πληθυσμό συλλογικά
Η βιώσιμη ψύξη δεν αφορά μόνο τη θερμική άνεση του αστικού πληθυσμού. Προστατεύει τη δημόσια υγεία, μειώνει την κατανάλωση ενέργειας και συμβάλλει στην επίτευξη των διεθνώς αναγνωρισμένων κλιματικών στόχων, όπως αυτοί ορίζονται στη Συμφωνία του Παρισιού και υποστηρίζονται από την πλειονότητα των κρατών μελών του ΟΗΕ.
- Η φύση είναι σύμμαχος
Οι λύσεις βασισμένες στη φύση (nature-based solutions), όπως τα δέντρα, τα πάρκα και τα υδάτινα στοιχεία, αποτελούν αποτελεσματικές και πολλές φορές χαμηλού κόστους παρεμβάσεις για τη σκίαση, τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και τη μείωση της θερμοκρασίας στο αστικό περιβάλλον - Τα κτίρια έχουν καθοριστικό ρόλο
Η βελτίωση της θερμικής και ενεργειακής απόδοσης νέων και υφιστάμενων κτιρίων μειώνει την ανάγκη για μηχανική ψύξη, εξοικονομεί ενέργεια και μειώνει τις εκπομπές. - Χρήση νέων τεχνολογιών
Σε περιπτώσεις όπου η χρήση μηχανικών συστημάτων ψύξης είναι αναπόφευκτη, είναι κρίσιμο οι πόλεις να προωθούν τεχνολογίες υψηλής ενεργειακής απόδοσης και χαμηλού κλιματικού αποτυπώματος, εξασφαλίζοντας παράλληλα τη σταδιακή κατάργηση των επιβλαβών ψυκτικών ουσιών και μέσων. - Η δικαιοσύνη είναι απαραίτητη
Οι πιο ευάλωτες ομάδες πλήττονται περισσότερο από τις ακραίε θερμοκρασίες. Οι πολιτικές ψύξης πρέπει να διασφαλίζουν την ισότιμη πρόσβαση για όλους, ιδιαίτερα για όσους έχουν λιγότερους πόρους. - Η συνεργασία είναι το κλειδί
Από τις τοπικές αρχές έως τις κοινότητες, τις επιχειρήσεις και τους διεθνείς εταίρους, μόνο μέσω συνεργασίας μπορούν να εφαρμοστούν λύσεις με τον απαιτούμενο ρυθμό και στη ζητούμενη κλίμακα.
Σε μια εποχή που οι πόλεις μας γίνονται ολοένα και πιο θερμές, η βιώσιμη ψύξη δεν αποτελεί πολυτέλεια, αλλά ζωτική προτεραιότητα.
Πηγή: United Nations Environment Programme. (2021). Beating the heat: A sustainable cooling handbook for cities. UNEP. https://www.unep.org/resources/report/beating-heat-sustainable-cooling-handbook-cities
Leave a Comment